ترام چیست ؟

وقتی به وسیله یک ذره بین یک تصویر چاپ شده را از نزدیک نگاه کنیم متوجه نقاط کوچکی می شویم که با نظم خاصی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند و خاکستری های تیره و روشن را بوجود آورده است و در نهایت تصویر را تشکیل داده است، این نقاط کوچک را ترام می نامند. در واقع ترام کوچکترین واحد قابل شمارش تصویر است که می‌توان بر روی تصویر مشاهده نمود، نقاط ریزی که روی سطح فیلم لیتوگرافی و یا زینک چاپ می شود که بسته به شدت آنها سایه روشن در تصویر ایجاد می‌کند.

اشکال مختلف ترام

لیتوگرافان حرفه ای، می دانند که شکل ترام را بر اساس نوع چاپ و نوع کار چگونه انتخاب کنند. اما این نکته ای است که طراحان و ناظران چاپ نیز بایستی از آن آگاهی داشته باشند. اشکال مختلف ترام با تنوع بسیار، مثلا” دایره، بیضی،مربع، لوزی، لانه زنبوری، فانتزی و … وجود دارد. اما همه آنها برای هر کار چاپی مناسب نیستند. در کار چاپ افست، معمولا از ترام مربع استفاده می شود، چرا که به دلایل بصری، این ترام واضح تر دیده می شود و در چاپ افست مناسبترین است. اما ترام بیضی در محدوده Midtone لطافت و ظرافت خاصی به تصویر می دهد. بنابراین شاید مناسب باشد که برای چاپ تصاویر و چهره و نقاشی های ظریف از ترام بیضی استفاده کرد. ترامهای دیگر معمولا” در چاپ هلیوگراور و … کاربرد دارد.

ارتباط خطوط ترام با ورق چایی

خطوط ترام که به آن فراوانی یا نوسان ترام هم میگویند، میزان ظرافت و ریزی ترام را در زمان پردازش اطلاعات تصویرمشــخص میســازد. انتخاب نوع خطوط ترام به فرایند چاپ مورد نظر و ســطح چاپ شونده یا ورق چاپی بستگی دارد.

ورق چاپی با ســطح زبرو خشــن به خطــوط ترام کمتر و ورق چاپی با ســطح ظریف و با کیفیت به ترام بیشتر نیاز دارد. ترام هــای بزرگ برای کاغذهای با کیفیت پایین ( ســطح خشن ) مانند کاغذ روزنامه مورد استفاده قرار میگیرد و ترامهای ظریف برای کاغذهای با کیفیت بالا ( کاغذهای مورد استفاده در کارهای هنری ) استفاده میشود. برای ماشینهای چاپ مدرن حتی چاپ ترامهای با شــبکه یا بافت ظریف تر نیز مشــکلی را ایجاد نمی نماید. پس هر چه تعــداد خطوط ترام زیادتر باشــد ترام ریزتر و بــر عکس هر چــه تعداد خطوط ترام کمتر باشــد ترام درشت تر است.

درصد ترام

در یک تصویر ، نقطه های ترام با شکل و اندازه های متفاوت شکل میگیرد .همین امر باعث ایجاد روشنی و تیرگی در تصویر میشود. در قسمتهای روشن تصویر، ترام ریزتر وفاصله ها بیشــتر است اما در قسمت های تیره، نقطه های ترام رشد کرده و درصد سیاهی افزایش می یابد.پس میتوان گفت که درصد ترام به میزان سیاهی در هر قسمت از تصویر بستگی دارد.

اندازه ترام

بــرای تصویرهــای مختلــف، بنا به روش چــاپ و نوع کاغذ ، از ترامهای مختلف اســتفاده میشــود. این امر به تعـداد خطهای تـرام در ســانتیمتر یا اینچ بستگی دارد و در کیفیت و وضوح کار چاپی تأثیرگذار اســت . طبیعی اســت که هر قدر تعداد خطهای ترام در یک سانتیمتر یا اینچ بیشتر شود تصویر از ظرافت و دقت بالاتری برخوردار خواهد شد. کیفیت کاغذهای چاپی نیز در انتخاب ترام نقش دارد که به آن اشاره خواهد شد.

علاوه بر مطالب فوق عوامل دیگری نیز تاثیر ترام بر کیفیت و وضوح کارهای چاپی را  نشان میدهد  ازجمله زاویه ترام ، فناوری خروجی ترام ، ترام گذاری و …